Sylwester inny, zwyczaje te same

Pożegnanie Starego Roku
W Polsce pierwsze obrzędy sylwestrowe pojawiły się dopiero w XIX wieku. Prawdopodobnie przybyły one do nas z Europy Zachodniej. Początkowo sylwestra obchodziły tylko zamożniejsze warstwy społeczeństwa. Arystokraci witali nowy rok popijając słynnego Tokaja. Aby przegonić stary rok, strzelano z bicza. Pozostałe warstwy odprawiały polowania i strzelania z batów. Ponadto częstym zwyczajem było składanie sobie życzeń i ucztowanie w gronie najbliższych. Z sylwestrem wiążą się takie tradycje, jak chociażby wypiekanie boczniaczków i szczodraków. Pieczywo to miało przynieść zdrowie i szczęście.
Nowy Rok obchodzono w radosnej atmosferze — dzieci robiły sąsiadom psikusy i uczestniczyły w wieczornych kuligach. W niektórych dworach kultywowano ludowe zwyczaje. Jeden z nich nawiązywał do wigilii Bożego Narodzenia. Głosił on bowiem, że w Nowy Rok należy wystrzegać się czynności uznawanych za nieprzyjemne i niekonieczne. Obawa związana z ich wykonywaniem w najbliższej przyszłości związana była z porzekadłem: Jaki Nowy Rok, taki cały rok.
Zwyczaj witania Nowego Roku alkoholem pojawił się w Polsce w okresie powojennym. Wówczas z nocą sylwestrową związanych było wiele różnych przesądów, chociażby ten dotyczący pierwszego gościa, jaki w Nowym Roku wejdzie do domu. Tego dnia dziewczęta lały wosk po to, aby dowiedzieć się, co przyniesie im kolejny rok.
Tradycje te zmieniały się i dzisiaj już mało kto wie, jak obchodzono sylwester w dawnych czasach. Wróżby, lanie wosku i polowania zostały zastąpione przez kolorowe fajerwerki. Bez względu na upływ czasu sylwester nadal jednak kojarzy się wszystkim z radością, muzyką, tańcami i szaloną zabawą do białego rana.

Sylwester z restrykcjami
Sylwester 2020 będziemy świętowali inaczej. Nie odbędą się bale karnawałowe, nie będzie hucznych imprez ani wspólnego świętowania zorganizowanego przez miasta.
17 grudnia podczas konferencji prasowej ministra zdrowia otrzymaliśmy potwierdzenie, że w tym roku podczas sylwestra obowiązywać będzie zakaz przemieszczania się. Od godz. 19 w sylwestra do godz. 6 w Nowy Rok nie będziemy mogli wychodzić z domu — zapowiedział. Dopytywany o szczegóły, minister zdrowia wskazał, że wówczas z domu będzie można wyjść na takich samych zasadach jak podczas wiosennego lockdownu (np. do pracy czy do lekarza).

Dzień Kaca
Kiedyś 1 stycznia następował ciąg dalszy sylwestrowych zabaw. Tego dnia śpiewacy chodzili po domach i rozweselali towarzystwo. W każdym rejonie Polski panują inne zwyczaje. W dzisiejszych czasach Nowy Rok jest na ogół bardzo spokojny i cichy, a ulice nie cieszą się nadmierną popularnością wśród mieszkańców, bo 1 stycznia wszyscy odpoczywają po nocnych zabawach. W związku z tym Nowy Rok jest też nazywany czasami Dniem Świętego Śpiocha lub Narodowym Dniem Kaca.

Joanna Karzyńska